Augurkentijd

Er zijn geen hoofdrollen en bijrollen, alleen grote en kleine acteurs. Zo is het ook met augurken. In de keuken spelen ze vaak louter een bijrolletje; wat zuur naast de stampot, als vulling voor een plakje ham met een prikkertje met zo’n vlaggetje er door, als garnering van de huzarensalade of verdwaald tussen de sla en tomaat in een burger.

In Good Bye, Lenin! gaat de hoofdrolspeler Alexander Kerner op zoek naar Spreewald Gurken en andere DDR-klassiekers om zijn moeder te laten geloven dat de muur nooit gevallen is. Het is voor zover ik weet de enige film waarin de augurk een rol van betekenis speelt. Duitsers nemen hun Gurken serieus. Het stadje Biblis in de deelstaat Hessen heeft, naast een kerncentrale en de zender van radio Free Europe, zelfs een heus augurkenfestival met een augurkenkoningin, ieder jaar, de laatste vrijdag van juni.

Augurkentijd in de kas

Ook bij ons in de kas is de gurkentijd aangebroken. We zetten elk jaar een stuk of vier planten neer. De teelt van augurken is vrijwel identiek aan die van komkommers. Het is dan ook dezelfde plantensoort. Met vier planten heb je al snel een kilo of vijftien augurken en dat is zelfs voor een groot liefhebber van tafelzuren meer dan genoeg  voor een heel jaar.

Inmaak

In juli en augustus maken we iedere week wel een paar kilo augurken in. Ik gebruik het onderstaande basisrecept voor zoet-zure augurken.

Verzamel genoeg augurken om een aantal potten mee te vullen. Pluk de augurken regelmatig. Hoe meer je pluk, hoe meer bloemen en dus vruchten de plant aan zal maken. Was de augurken grondig om ze van hun stekelige haartjes te ontdoen. Wrijf ze daarna lichtjes in met zout en laat het zout een nacht intrekken. Spoel de augurken daarna goed af.

Zorg bij inmaken voor brandschoon glaswerk. Ik boen de potten altijd eerst met sodawater en daarna kook ik ze uit om de zaak te steriliseren. Terwijl de potten in een grote pan staan te koken maak ik de inmaakazijn klaar. Hiervoor gebruik ik meestal gewone natuurazijn. Per liter azijn voeg ik 200 gram suiker en 200 ml water toe. Dit verhitten we tot net onder het kookpunt.

De steriele  potten vis ik met een speciale tang uit de pan. In het kokendhete glas gaat eerst een lepel hete azijn, dan de kruiden en vervolgens de augurken. Daarna vul ik het glas tot de rand met hete azijn en gaat het deksel er op. Ik hou het tempo er altijd flink in, zodat de zaak niet te veel afkoelt. Als je brandschoon werkt kan je op deze manier zonder verder pasteuriseren de augurken prima conserveren.

Als het deksel er op zit gaan de potten omgekeerd op een theedoek. Terwijl ze afkoelen trekken de potten vacuum. Op een gegeven moment hoor je de deksels vanzelf klikken. Ze staan dan een beetje hol.

Kruiden

Qua kruiden kan je eindeloos varieren. Ik gebruik meestal een theeleep mosterdzaad, venkelzaad, korianderzaad en karwijzaad. Verder gaan er bijna altijd een paar teenjes knoflook mee de pot in.  Voeg een vers spaans pepertje toe als je hot gurken wilt.

Glaswerk

Voor de inmaak kan je prima glazen groentepotten hergebruiken. Ook de deksels kan je vaak nog twee a drie keer opnieuw gebruiken. Controleer de deksels goed. Deksels die roestig, ranzig of beschadigd zijn mikken we weg. Weckflessen met een beugelsluiting of met afzonderlijke glazen deksels werken ook prima. Controleer hier de afsluitringen goed. Vervang oude, stugge en geschuurde ringen.

 

 

 

 

 

 

De suiker kan je eventueel weglagen voor zure augurken. Het pekelen zorgt voor een extra knapperige schil.

 

Gevloerd

Sinds Vrijdag ben ik gevloerd door een rood ei op mijn linker been. Iets met allergie, insekten en een ontsteking. Erg balen, maar het gaat wel weer over. Het maakt me in ieder geval weer duidelijk hoe ontzettend handig het is twee benen te hebben en daar ook stante pede over te kunnen beschikken.

Ook geeft het een leerzaam inkijkje in de arbeidsverhoudingen binnen ons huishouden. Mijn vrouw bemoeit zich als hoofdkostwinner normaliter weinig met de moestuin en de kas. Naast het openen van grote kunsttentoonstellingen houdt ze zich nu noodgedwongen ook bezig met het begieten van de tomaten en de zorg voor de beesten. Dan zijn er nog de bijen (zij), het brood bakken, melk halen bij de boer, donderjagen met de kinderen (wij beide), koken (meestal ik), de was (meestal zij),  de afwas (machine), boodschappen halen (meestal ik) en de rest van het huishouden (beide). Daar komen nog bij de speelweekcommissie, de ouderraad, de medezeggenschapsraad, uitstapjes op school, de redactie van de dorpskrant, de or, schnabbeltje hier, schnabbeltje daar, ouders en schoonouders die ofwel verhuizen ofwel een nieuw tegelpad willen.

De eerste rijpe augurken hangen aan de planten. Volgende week begint het inmaakseizoen. Dat is meer mijn afdeling. Als je het achter elkaar zet lijkt het heel druk, maar in de praktijk valt het erg mee, zolang je er maar niet te veel bij werkt.

De wasbak op de badkamer is lek. Al maanden. Mijn vrouw heeft voortvarend de cifon er af geschroefd. Daarna wist ze het niet meer.  Ze hebben het wel eens over een glazen plafond. Volgens mij is de emancipatie vooral gestopt bij het lappen van fietsbanden en het vervangen van o-ringetjes. Vorige week begon de spoelbak in de keuken ook te lekken. Die is inmiddels gerepareerd. Door Yvet wel te verstaan.

 

Kuikens

Het nest verkennen

Ze zijn er! Dat wil zeggen, de eerste vijf. De rest zit nog in het ei of kruipt daar uit. Kuikens. Daar hebben we het over. De twee oudste kropen vorige week donderdag uit het ei. Precies 21 dagen nadat we gestopt zijn met eieren rapen. Inmiddels zijn de oudste twee druk bezig hun onderkomen te verkennen. De afgelopen dagen zijn er nog drie kuikens bij gekomen. Toen ik net keek zag ik  al weer twee schalen met barsten. Verder in het nest lagen nog zeker zeven eieren. Dat maakt samen veertien. Voor mijn gevoel ligt het tempo waarin de eieren uitkomen wat lager dan voorgaande jaren, maar de tijd wordt vaker stroperig als je ergens met spanning op zit te wachten.

Laissez faire

Een trotse moeder met de allerjongsten. Linksboven kruipt er iets uit zijn schulp.

Over het algemeen laten we de kippen hun gang gaan met hun kroost en beperken we de zorg tot voldoende schoon water, wat aangepast voer en een extra oogje in het zeil. Geen geklooi met broedmachines, lampen of andere high-techt voorzieningen. Onder moeders donzen dekbed is het warm zat.

Onze vier hennen hebben collectief het nest uitgebroed. Ook in deze nieuwe fase, waarin deels nog wordt gebroed en de oudste kuikens al vrolijk door het hok scharrelen, verdelen de dames de taken in goed onderling overleg. De haan staat er, zoals vaker met jonge vaders, wat verloren bij.

Nestvlieders

Kippen zijn nestvlieders. Dat betekent dat de kuikens al behoorlijk zelfstandig zijn als ze uit komen. De eerste dagen hangen ze vooral onder moeders rok, maar na een dag of drie beginnen ze hun omgeving te verkennen. Ze maken daarbij een hoop kabaal, zodat moeders goed weten waar de kroost zich bevindt. Er worden zaadjes en grasjes uitgeprobeerd en ook een wurmpje gaat er al prima in. En als je het even niet meer weet, dan kruip je lekker snel weer onder je moeder. Na een paar dagen begint het dons al voorzichtig plaats te maken voor de eerste veertjes.

Er is weinig in de wereld zo zacht als een vers kuikentje. Dat maakt ze voor onze kinderen extreem aantrekkelijk. Voor school, na school en voor het slapen gaan; er wordt geknuffeld en gekust dat het een aard heeft. Maar niet te lang, want kuikens en hun moeders hebben rust nodig.

 

 

In verwachting

Mama, haar bijen en de bloemen

Mijn zoon mag graag tekenen. Dat had ik zelf vroeger ook. Meestal tekent hij tanks, soldaten, duikboten en explosies. Voor moederdag maakte hij een uitzondering en tekende hij zijn moeder in een veld vol bloemen, bijen, vlinders en de nieuwe bijenkast. Het is een mooie tekening geworden, misschien nog wel mooier dan het nieuws dat Europa eindelijk een streep zet door het gebruik van de voor insekten meest schadelijke soorten landbouwgif: de neonicotinoïden. Wetenschappers waarschuwen voor een ecologisch armageddon en de landbouwlobby LTO betreurt dat het allemaal zo snel gaat.

Er zit een vrolijke naïviteit in de tekening. Een wereld waarin je kan verdwalen, zomaar een stap nemen over de rand van het papier en dan in het groene gras gaan liggen kletsen met de kevers of een brede maatschappelijke discussie aangaan met het bijenvolk. Het is de wereld van Godfried Bomans’ Erik Pinksterblom, die op een schemerige avond in zijn slaapkamertje op avontuur gaat in de Wollewei en daar alle insekten uit Solms’ Beknopte Natuurlijke Historie ontmoet.

Roeptoeterende courgette

Er hangt een spanning in de tuin, een verwachting. Na de uitbundige regen van vorige week wil alles groeien. We eten aardbeien uit de tuin. De eerste tomaten groeien, op de met broed geënte stammetjes ontspringen paddenstoelen. De stammen liggen achter het kippenhok, maar ook op de keukentafel. Elke dag laten de kinderen het even regenen.

Er groeien paddestoelen op de keukentafel

De courgette bloeit, net als de Oostindische kers en de vroege aardappelen. De goudsbloemen staan te popelen om uit hun knoppen te knallen. De appel en peer hangen vol jonge vruchten. De vier hennen broeden koortsachtig en collectief een nest eieren uit. “Kuikens” staat er in zwierige schoolschriftletters voor aanstaande donderdag op de kalender. Mijn zoon weet het zeker. We hebben samen de dagen nageteld.

Anarcho-feministisch collectief van broedende kippen

De hoop sterft het laatst, zegt een Russisch spreekwoord. In China wenst men zijn vijanden interessante tijden toe. We hebben de warmste mei in drie eeuwen achter de rug, meldt het KNMI. In mijn hoofd speelt een zinnetje. Huhhuhhuh en weemoedzwangere dingen. Het zal wel iets van Paul van Ostaijen zijn.