Bout

Gedicht van Henk Krosenbrink over de ruilverkavelling langs de Boven Slinge

Soms werken dingen beter als ze groter zijn. Protest bijvoorbeeld. Twee trekkers in Den Haag zijn een curiositeit; twee honderd zijn een statement; twee duizend het begin van een opstand. De boeren zijn boos. Ze zijn boos op de hypocrisie van hun eigen politieke leiders, die Schiphol eindeloos laten groeien, maar de agrarische sector aan banden legt. Ze zijn boos op de stad, die het platteland niet begrijpt, maar daar wel een mening over heeft.

Ze zijn boos over het gebrek aan waardering, terwijl ze de verantwoordelijkheid nemen voor de productie van de meest elementaire levensbehoefte: ons voedsel. Ze zijn boos op consumenten, die niet meer snappen waar hun eten vandaan komt, de mond vol hebben over koetjes in de wei en ondertussen gedachtenloos hun boodschappenmandje vol gooien met kiloknallers in supermarken, die maar één boodschap uitdragen: hier is wegwerpvoedsel voor wegwerpprijzen te koop.

Boeren zijn ook boos op hun land. Met steeds groter geweld en grotere machines wordt de aarde opgescheurd en de vrucht van het veld binnengesleept. Boeren rijden niet meer in trekkers; ze rijden in tanks. In een nat najaar hebben akkers waar pas is geoogst vaak meer weg van het slachtveld van Verdun, dan van iets dat met een kringloop of natuurinclusief boeren te maken heeft.

Zondagavond konden we een kwart lam ophalen bij een boer uit de buurt. Dat doen we eens per jaar. Het is een pakket van ruim 11 kilo, waar van alles in zit: schouder, koteletjes, gehakt, lever, nier en een bout natuurlijk. De bout laten we in één stuk van ruim drie kilo. Deze bewaren we voor een bijzondere gelegenheid, zoals het jaarlijkse familieweekend van de Schudde’s. Toevallig was dat ook het afgelopen weekend. Eén bout voedt met gemak vijftien monden. Het lam is geofferd op het altaar van onze familiebanden en die banden zijn een lamsleven waard. In mijn wereld dient voedsel niet uitsluitend om de maag te vullen, maar voedt het ook de ziel.

Lamsbout uit de oven

Een hele lamsbout bereiden vraagt aandacht. Voor het braden maak ik eerst een aantal kleine snede’s in de bout, waar ik teentjes knoflook en hele kruidnagelen in druk. Daarna wrijf ik de bout in met peper om vervolgens de bout aan te braden in een ruime hoeveelheid boter. Op een bout van drie kilo gaat een pond boter de braadslee in. Na het aanbraden gaat de bout met een ruime hoeveelheid rozemarijn de oven in.  Bij honderdvijftig graden bereken ik de totale tijd op een half uur plus een uur per kilo. Een bout van drie kilo staat dus drieeneenhalf uur in de oven. Elke drie kwartier een keer omkeren en bedruipen met vet. Voor het aansnijden even laten rusten, insmeren met honing en op smaak brengen met zout. Opdienen met veel bombarie aan familie, vrienden of anderen die er toe doen.

Henk Krosenbrink

Zaterdagmiddag, voor het koken en eten aan, wandelde ik met mijn familie langs de Boven Slinge naar Bekendelle bij Winterwijk. Halverwege het wandelpad stond een bord met een gedicht van Henk Krosenbrink. Over bulldozers die ten strijde trekken tegen het landschap. Over verdwenen hagen en notenbomen. Over het kille geluid van een bijl. Over een landschap geofferd op het altaar van de vooruitgang.